20’lik dişler ağızda en son çıkan ve ağız sağlığı açısından en az öneme sahip dişlerdir. Bu dişler 3. büyük azılardır. ‘20 yaş dişi’ olarak adlandırılmalarının nedeni 17-23 yaş arasında çıkmalarıdır.
Yaş ilerledikçe beslenme alışkanlıklarının değişmesiyle çene yapısı küçülür. Bu sebeple dişler, çenede rahat bir şekilde yer bulamazlar. Bu yer darlığı ve dişlerin çıkmaya eğilimi, 20 yaş dişleri problemlerini oluşturur.
Çoğu insanda ağzın dört köşesinde birer adet olmak üzere toplam dört tane 20’lik diş bulunur. Genellikle diş etine veya kemik içerisine gömülü bulunurlar ya da yer darlığı yüzünden farklı yönlerde çıkarlar. Bunlar bir dizi probleme yol açtığından, daha fazla sıkıntıya neden olmadan hekim kararıyla çekilmeleri gerekir.
20’lik dişlerin çıkarılması için en uygun zaman 17 yaş civarıdır. Çünkü bu yaşlarda diş yeni oluşmaya başlamıştır ve kemik yetişkinlerdeki gibi sert olmadığı için ameliyatı kolaydır. Dişlerin kökleri tam olarak oluşmadığı için de iyileşme daha hızlı olacaktır.
20’lik dişin yol açtığı sıkıntılar çeşitli faktörlere göre değişir. Çene boyutu ve dişin süreceği yön, problemin büyüklüğünde belirleyicidir. Belki hiçbir ağrı ve şikayet olmayabilir ama diğer dişler büyük risk altındadır.
Yirmi yaş dişlerinin sebep olabileceği sorunlar
- Dişin etrafında yada kökünde kist-tümör oluşumu,
- İltihap nedeni ile çene ağrısı, açıp kapatmakta zorluk, dişeti iltihabı,
- Öndeki dişlere baskı nedeni ile çapraşıklık,
- Çok ihmal edilmesi durumunda abse,
- Ağız içinde yada yüzde şişlikler,
- Çürük ve bakteri birikimi nedeni ile ağız kokusu.
Tam gömülü 20 yaş dişleri :
Tam gömülü 20 yaş dişleri, sadece röntgen filmleri ile görülebilir. -öntgen ile takip edilmeleri gerekir. Öndeki dişin köklerine dahi baskı yapabileceklerinden, periyodik olarak takip edilmeleri gerekmektedir.
Kısmen çıkmış 20 yaş dişleri:
En çok sorun çıkaranlardır. Tam çıkamadıkları için öndeki dişe baskı yaparak çıkmaya çalışırlar. Üzerlerindeki diş eti parçası ( kapşon ) , zamanla arasına yemek artıklarının kaçması ve bakteri üremesi nedeniyle iltihaplanır.Dişin etrafındaki diş etinin iltihaplanması sonucunda ; ağrı , şişlik , abse oluşur. Zor temizlendiği için çürük için uygun ortam oluştururlar, komşu dişleri de çürütebilirler.
Tamamen çıkmış 20 yaş dişleri :
Genellikle sorun çıkarmazlar fakat çok geride oldukları için fırçalanmaları zordur.
Bu nedenle ağız bakımı çok iyi olmayan hastalarda koruyucu bir önlem olarak çekilmeleri tavsiye edilir.
20 yaş diş çekim prosedürü;
20 lik diş ameliyatı dişsel ve genel sağlık durumunuzun değerlendirilmesiyle başlar. Dişi rahat bi şekilde değerlendirebilmek için genellikle röntgen alınır. Dişin durumuna göre panaromik bir film veya küçük bir film bir film alınabilir. Diş ameliyatı genellikle diş hekimi kliniğinde yapılan bir işlemdir ancak çok komplike durumlarda ameliyatın çene cerrahı tarafından ameliyathane şartlarında yapılması uygun görülebilir. Ameliyatın tipi ve süresi tamamen dişin durumuna pozisyonuna bağlıdır. Genellikle işlem yarım saat ile birbuçuk saat arasında sürmektedir.
Ameliyattan 8 saat öncesine kadar bişey yiyip içmemeniz tavsiye edilir. İlk yapılacak işlem bölgenin uyuşturulmasıdır. Tam olarak diş ve etraf doku hissizleştiği zaman doktorunuz çalışmaya başlayacaktır. Kullanılacak yöntem dişin gömülü yada çıkmış olmasına bağlı olarak değişir.
Eğer dişiniz büyük oranda çıkmışsa sadece davye vasıtasıyla alınabilir. Kökler kemiğin içinde ayrık pozisyonda ve diş kemik içinde derinde ise; dişi parçalara ayırmak veya kemik kaldırmak gerekebilir.
- Öncelikle klinik ortamında fakat daha steril şartlarda çekim yapılır.
- Ağrısız bir çekim için anestezi yapılıp, dişin bulunduğu bölge uyuşturulur.
- •Dişin çekimi yapılır.
- Sonrasında gerekli ise dikişler atılıp bölgenin daha kolay iyileşmesi sağlanır.
- Gerekli görülüyor ise antibiyotik kullanımı sağlanır. Bununla birlikte ağrı kesici kullandırılır.
- Dikiş atıldı ise 1 hafta sonra dikişler alınır.